Ὁ Ἅγιος Τρύφων καὶ προεόρτια τῆς Ὑπαπαντῆς - Ἑορτή τῆς 1ης Φεβρουαρίου

Προστάτης των αμπελουργών

Ὁ  Ἅγιος αὐτὸς ἦταν ἀπὸ τὴν Λάµψακο τῆς Φρυγίας καὶ ἔζησε στὰ χρόνια τῶν βασιλέων Γορδιανοῦ (238-244), Φιλίππου καὶ Δεκίου.

Φτωχότατος στὴν παιδική του ἡλικία, ἀναγκάσθηκε γιὰ κάποιο καιρὸ νὰ βόσκει χῆνες, γιὰ νὰ µπορεῖ νὰ ζήσει.

Ἐνῷ ἐξασκοῦσε τὴν ταπεινή του δουλειά, συγχρόνως µελετοῦσε καὶ τὴν Ἁγία Γραφὴ καὶ µὲ πολὺ ζῆλο ἐκτελοῦσε τὰ θρησκευτικά του καθήκοντα.

Ἡ Ἁγία Γραφή, ποὺ διάβαζε ὁ Τρύφων, µεταξὺ ἄλλων λέει:

«Ὁ Θεὸς ὑπερηφάνοις ἀντιτάσσεται, ταπεινοῖς δὲ δίδωσι χάριν».

Ποὺ σηµαίνει, ὁ Θεὸς τίθεται ἀντιµέτωπος στοὺς ὑπερήφανους, στοὺς ταπεινούς ὅµως δίνει χάρη. Πράγµατι, ὁ ταπεινὸς Τρύφων µὲ τὴν εὐσεβῆ φιλοµάθειά του ἔγινε σιγὰ-σιγὰ ἱκανὸς ὄχι µόνο νὰ ξέρει πολλὰ ὁ ἴδιος, ἀλλὰ καὶ νὰ τὰ διδάσκει.

Τόσο δὲ εὐνοήθηκε ἀπὸ τὴν θεία χάρη, ὥστε καὶ ἀσθένειες θεράπευε θαυµατουργικά.

Μάλιστα, ὁ βασιλιὰς Γορδιανός, ὅταν ἔµαθε αὐτὰ γιὰ τὸν Τρύφωνα, ἔστειλε καὶ τὸν ἔφεραν νὰ θεραπεύσει τὴν ἄῤῥωστη κόρη του.

Πράγµατι, τὴν θεράπευσε καί, ἀφοῦ ἀρνήθηκε τὶς τιµὲς καὶ τὰ ἀξιώµατα ποὺ τοῦ πρόσφερε ὁ Γορδιανός, ἔφυγε εὐγενικά.

Στὴν ἐποχή, ὅµως, τοῦ Δεκίου (249-251), ὁ Τρύφων συλλαµβάνεται.

Ὁµολογεῖ θαῤῥαλέα τὸ Χριστό, καὶ χωρὶς νὰ φοβηθεῖ, ἐκφράζεται φλογερὰ κατὰ τῆς εἰδωλολατρείας.

Τότε ὁ ἔπαρχος τῆς Ἀνατολῆς Ἀκυλῖνος, στὴ Νίκαια, διατάζει καὶ τὸν δέρνουν σκληρά.

Κατόπιν τὸν δένουν σ᾿ ἄλογο καὶ σὲ καιρὸ χειµῶνα, τὸν σύρουν κατὰ γῆς σὲ δύσβατα καὶ τραχέα µέρη.

Ἔπειτα τὸν σύρουν γυµνὸ ἐπάνω σὲ σιδερένια καρφιά, καῖνε τὶς πλευρές του µὲ ἀναµµένες λαµπάδες καὶ τέλος τὸν καταδικάζουν σὲ ἀποκεφαλισµό.

Ἀλλὰ πρὶν ἀποκεφαλιστεῖ, παραδίδει στὸν Θεὸ τὴν µακάρια ψυχή του.

Ἀπολυτίκιον  (Κατέβασμα)

Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.

Τρυφὴν τὴν ἀκήρατον, ἰχνηλατῶν ἐκ παιδός, βασάνους ὑπήνεγκας, ὑπὲρ Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ, καὶ ἤθλησας ἄριστα ὅθεν τὴν τῶν θαυμάτων, κομισάμενος χάριν, λύτρωσαι πάσης βλάβης, καὶ παντοίας ἀνάγκης, Τρύφων Μεγαλομάρτυς, τοὺς σὲ μακαρίζοντας.

Ἕτερον Ἀπολυτίκιον

Ἦχος δ’.

Ὁ Μάρτυς σου Κύριε ἐν τὴ ἀθλήσει αὐτοῦ, τὸ στέφος ἐκομίσατο τῆς ἀφθαρσίας, ἐκ σοῦ τοῦ Θεοῦ ἠμῶν, ἔχων γὰρ τὴν ἰσχύν σου, τοὺς τυράννους καθεῖλεν, ἔθραυσε καὶ δαιμόνων, τὰ ἀνίσχυρα θράση. Αὐτοῦ ταὶς ἰκεσίαις Χριστὲ ὁ Θεός, σῶσον τᾶς ψυχᾶς ἠμῶν.

Κοντάκιον

Ἦχος πλ. δ’. Ὡς ἀπαρχᾶς

Τριαδικὴ στερρότητι, πολυθεΐαν ἔλυσας ἐκ τῷ περάτων Ἀοίδιμε, τίμιος ἐν Κυρίῳ γενόμενος, καὶ νικήσας τυράννους ἐν Χριστῷ, τῷ Σωτήρι τὸ στέφος εἴληφας τῆς μαρτυρίας σου, καὶ χαρίσματα θείων ἰάσεων, ὡς ἀήττητος.

Κάθισμα

Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.

Τῶν πόνων μακάριε κατατρυφῶν τῆς σαρκός, τὴν θείαν καὶ ἄπονον ἐν Παραδείσῳ τρυφήν, ἀξίως ἀπείληφας, στέφος ἀθανασίας, ἐκ Θεοῦ δεδεγμένος· ὅθεν καὶ ἰαμάτων, ποταμοὺς ἀναβλύζεις, τοῖς πόθῳ καταφεύγουσι Μάρτυς τῇ σκέπῃ σου.

Ὁ Οἶκος

Ἱερὰν πανδαισίαν προτίθεται φιλεόρτων τὸ σύστημα σήμερον, προεόρτια σύμβολα φέρουσαν, τοῦ Κυρίου τεσσαρακονθήμερον τὴν ἐκ Παρθένου φρικτὴν γέννησιν, καὶ πρεσβύτου σεπτοῦ ἐναγκάλισιν, καὶ σεπτοῦ ἀθλοφόρου μνημόσυνα· δι΄αὐτὸν γὰρ τὸν Χριστόν, τελειοῦται νικητικῶς, ὡς ἀήττητος.

Μεγαλυνάριον

Ἴχνεσιν ἑπόμενος ἀκλινῶς, Τρύφων ἀθλοφόρε, τοῦ φανέντος ἐπὶ τῆς γῆς, τῶν αὐτοῦ χαρίτων δοχεῖον ἀνεδείχθης, καὶ ἱεροῖς ἀγῶσι Μάρτυς διέπρεψας.

Ἕτερον Μεγαλυνάριον

Φύλαττε ἐκ βλάβης τε καὶ φθορᾶς, ἡμῶν τὰς ἀμπέλους, καὶ τοὺς κήπους καὶ τὰ φυτά, ὡς μεγίστην χάριν, λαβὼν παρὰ Κυρίου, καὶ δίωκε θηρία Τρύφων τὰ φθείροντα.