Πρόσφορο ονομάζεται ο άρτος που προσφέρουν οι πιστοί στον Ιερό Ναό.
Τμήματα του προσφόρου τοποθετεί ο ιερέας στο δισκάριο της Αγίας Τραπέζης κατά την τελετή της Αγίας Προσκομηδής.
Με αυτή την τελετή ο άρτος θα μετουσιωθεί Σώμα Χριστού.
Ο οίνος που προσφέρουν οι πιστοί μαζί με το πρόσφορο θα μετουσιωθεί δια του ιερέως σε Αίμα Χριστού, κατά την τέλεση της Αγίας Προσκομιδής.
Με την συγκεκριμένη σφραγίδα Πιέζουμε τη ζύμη του προσφόρου για να αποτυπωθούν επάνω της τα ανάγλυφα σύμβολα.
Το στρογγυλό σχήμα της σφραγίδος συμβολίζει την Υπεραγία Θεοτόκο δια της οποίας εγεννήθει ο Θεάθρωπος Ιησούς Χριστός
Συμβολισμός αναγλύφων συμβόλων της σφραγίδας:
"Ο Αμνός"
Το κεντρικό ανάγλυφο σχήμα της σφραγίδας με τα γράμματα ΙΣ ΧΣ ΝΙ ΚΑ (που σημαίνει: ΙΗΣΟΥΣ ΧΡΙΣΤΟΣ ΝΙΚΑ) ονομάζεται "Αμνός", σύμφωνα με την προφητεία του προφήτου Ησαΐα που είπε: «Ο Μεσίας θα οδηγηθεί στη Θυσία ως ένα άκακο αρνάκι. Ο δε Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος επιβεβαίωσε αυτή την προφητεία λέγοντας στους μαθητές του «Ιδού ο "Αμνός" του Θεού» και δείχνοντας τους τον Χριστό. (Ιωάν.1α',
29). Επίσης ο Απόστολος Πέτρος στην Α΄ Επιστολή (1α, 18-19) γράφει: "Ελυτρώθητε
εκ της ματαίας υμών αναστροφής... τιμίω αίματι ως αμνού αμώμου και ασπίλου
Χριστού".
Ο ιερέας στην τελετή της Αγίας Προσκομιδής το αφαιρεί με την Αγία Λόγχη από το πρόσφορο και το τοποθετεί στο δισκάριο προς Μετουσίωση σε Σώμα Χριστού.
Το Τρίγωνο της Θεοτόκου"
Αριστερά του "Αμνού" υπάρχει το ανάγλυφο τρίγωνο της Παναγίας που σχηματίζει δύο γράμματα κεφαλαία: το "Μ" (αρχικό γράμμα της λέξεως "Μήτηρ") και το "Θ" (αρχικό γάμμα της λέξεως "Θεού") - "ΜΗΤΗΡ ΘΕΟΥ"
Αυτό το τεμάχιο εφόσον ο ιερέας του αφαιρέσει από το πρόσφορο με την Αγία Λόγχη το τοποθετεί στο δισκάριο, δεξιά του ¨Αμνού" με τα λόγια: «Εις τιμήν και μνήμην της υπερευλογημένης, ενδόξου Δεσποίνης ημών Θεοτόκου, και
αειπαρθένου Μαρίας, της ταις πρεσβείαις πρόσδεξαι, Κύριε, την Θυσίαν ταύτην εις
το υπερουράνιόν σου Θυσιαστήριον». (Συνεχίζει με τον 10ο στίχο του 44ου ψαλμού) «Παρέστη η Βασίλισσα εκ δεξιών σου, εν ιματισμώ δια χρύσω περιβεβλημένη,
πεποικιλμένη». (Δηλαδή: Προσφέρουμε τη μερίδα αυτή προς τιμή και μνήμη της
υπερευλογημένης ένδοξης Κυρίας μας Θεοτόκου και αειπαρθένου Μαρίας, με τις
πρεσβείες της οποίας δέξου, Κύριε, τη Θυσία αυτή στο υπερουράνιό σου
Θυσιαστήριο. Τιμητικά στάθηκε η Βασίλισσα στα δεξιά σου με ιματισμό χρυσό
ντυμένη, στολισμένη). Η Παναγία στη Βασιλεία του Θεού έχει το πρωτείο τιμής.
Τα 9 μικρά "Αγγελικά Τρίγωνα".
Από τα εννέα μικρά "Τρίγωνα", που βρίσκονται στο δεξί μέρος του προσφόρου, εξάγονται οι μερίδες
των αγγέλων και όλων των αγίων και τοποθετούνται αριστερά του Αμνού. Οι άγιοι
που μνημονεύονται είναι οι Προφήτες, οι Απόστολοι, οι Ιεράρχες, οι Μάρτυρες, οι
Όσιοι, οι Ανάργυροι, οι Θεοπάτορες μαζί με τον άγιο της ημέρας και τελευταίος ο
Πατέρας της Εκκλησίας που συνέγραψε την τελούμενη Θεία Λειτουργία. Οι άγιοι,
επειδή δεν έχει γίνει η Δευτέρα Παρουσία του Κυρίου και δεν έχουν εισέλθει
ακόμα στον Παράδεισο, ωφελούνται κι αυτοί από τη μνημόνευση στις Θείες
Λειτουργίες. Εξάλλου και στον Παράδεισο θα προχωρούν από "Δόξης εις Δόξαν",
δηλ. θα βελτιώνεται η κατάστασή τους και θα απολαμβάνουν σταδιακά μεγαλύτερες
θείες ευλογίες. Επίσης, κατά τον Καβάσιλα προσφέρεται η αναίμακτη θυσία ως
ευχαριστία στον Θεό, που μας έδωσε τους αγίους. Αυτοί αποτελούν τα πρότυπα όλων
των χριστιανών, αυτοί τους καθοδηγούν και μεσιτεύουν γι' αυτούς με τις
προσευχές τους.
Τα 4 ακρογωνιαία
ανάγλυφα υπό μορφή ακτίνων:
Από υπόλοιπα
ανάγλυφα τμήματα του Προσφόρου που
βρίσκονται στις γωνίες του, εξάγονται δια
τομής με την Αγία Λόγχη οι μερίδες υπέρ των ζώντων και των κεκοιμημένων, οι
οποίοι ανήκουν στην Ορθόδοξη Εκκλησία. Αυτές τοποθετούνται εμπρός από τον Αμνό
και, όταν πριν τη Θεία Κοινωνία κατά τη συστολή (ένωση) Σώματος και Αίματος ο
Λειτουργός τις ρίχνει στο Δισκοπότηρο, λέει συγχρόνως τα ακόλουθα αξιοπρόσεκτα
λόγια: «Απόπλυνον, Κύριε,τα αμαρτήματα των ενθάδε μνημονευθέντων δούλων σου τω
Αίματί σου τω Αγίω· πρεσβείαις της Θεοτόκου και πάντων σου των αγίων. Αμήν».
(Δηλαδή: Σβήσε εντελώς, Κύριε, τις αμαρτίες όσων εδώ μνημονεύθηκαν δούλων Σου
με το Αίμα Σου το Άγιο· με τις πρεσβείες της Θεοτόκου και όλων Σου των αγίων.
Αμήν). Στήν αρχή της Προσκομιδής ο Ιερουργός υψώνει (σηκώνει ψηλά) το Πρόσφορο
μέχρι το μέτωπο και μ αυτή την κίνηση συμβολίζει την ύψωση του Χριστού στον
Σταυρό, όπου έχυσε το τίμιο Αίμα Του για τη σωτηρία των ανθρώπων.
Η Προσευχή για το πρόσφορο
Εἰς τὸ ὄνομα
τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ἀμήν.
Ἅγιος ὁ
Θεός, Ἅγιος Ἰσχυρός, Ἅγιος Ἀθάνατος, ἐλέησον ἡμᾶς.
Δόξα Πατρὶ
καὶ Υἱῷ καὶ Ἁγίῳ Πνεύματι. Καὶ νῦν καὶ ἀεὶ καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.
Παναγία
Τριάς, ἐλέησον ἡμᾶς. Κύριε, ἱλάσθητι ταῖς ἁμαρτίαις ἡμῶν. Δέσποτα, συγχώρησον τὰς
ἀνομίας ἡμῖν. Ἅγιε, ἐπίσκεψαι καὶ ἴασαι τὰς ἀσθενείας ἡμῶν, ἕνεκεν τοῦ ὀνόματός
σου.
Κύριε, ἐλέησον·
Κύριε, ἐλέησον· Κύριε, ἐλέησον.
Δόξα Πατρὶ
καὶ Υἱῷ καὶ Ἁγίῳ Πνεύματι. Καὶ νῦν καὶ ἀεὶ καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.
Πάτερ ἡμῶν ὁ
ἐν τοῖς οὐρανοῖς, ἁγιασθήτω τὸ ὄνομά σου. Ἐλθέτω ἡ βασιλεία σου. Γενηθήτω τὸ
θέλημά σου, ὡς ἐν οὐρανῷ, καὶ ἐπὶ τῆς γῆς. Τὸν ἄρτον ἡμῶν τὸν ἐπιούσιον δὸς ἡμῖν
σήμερον. Καὶ ἄφες ἡμῖν τὰ ὀφειλήματα ἡμῶν, ὡς καὶ ἡμεῖς ἀφίεμεν τοῖς ὀφειλέταις
ἡμῶν. Καὶ μὴ εἰσενέγκῃς ἡμᾶς εἰς πειρασμόν, ἀλλὰ ῥῦσαι ἡμᾶς ἀπὸ τοῦ πονηροῦ.
Ὅτι σοῦ ἐστιν
ἡ βασιλεία καὶ ἡ δύναμις καὶ ἡ δόξα τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ Ἁγίου
Πνεύματος, νῦν καὶ ἀεὶ καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.
Η ευχή για τα πρόσφορο
Κύριε Σὲ εὐχαριστῶ
γι᾿ αὐτὴν τὴν ἅγια ὥρα, ποὺ μὲ τὰ ἁμαρτωλά μου χέρια μὲ ἀξιώνεις νὰ ζυμώνω τὰ
Πανάχραντα Δῶρα τῆς ἀγάπης Σου. Σὲ παρακαλῶ κατάπεμψε τὸ Πανάγιό Σου Πνεῦμα ποὺ
εὐλογεῖ ὅλα τὰ Μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας, νὰ εὐλογήσει καὶ τοῦτα τὰ Δῶρα γιὰ νὰ
γίνουν καλὰ καὶ εὐπρόσδεκτα στὸ Ἅγιό Σου θυσιαστήριο. Καὶ σὲ παρακαλῶ νὰ τὰ
δεχθῇς ὅπως ἐδέχθης τὴ θυσία τοῦ Ἄβελ, τὴ δοξολογία τῶν Ποιμένων, τὰ δῶρα τῶν
Μάγων, τὰ δάκρυα τοῦ Πέτρου, καὶ τοῦ Ληστοῦ τὴν μετάνοιαν. Καὶ ἂς μὲ ἀξιώνεις νὰ
σοῦ τὰ προσφέρω πάντοτε εὐσυνείδητα. Ἀμήν.
Δι᾿ εὐχῶν τῶν
Ἁγίων Πατέρων ἡμῶν, Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, ὁ Θεὸς ἡμῶν, ἐλέησον ἡμᾶς. Ἀμήν.
Δείτε αναλυτικά την συνταγή παρασκευής προσφόρου πατώντας στον κάτωθι σύνδεσμο:
https://pneumatikesparaineseis.blogspot.com/2019/06/blog-post_15.html