Ο ΑΓΙΟΣ ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΙΕΡΟΜΑΡΤΥΡΑΣ , Ο ΑΕΡΟΠΑΓΙΤΗΣ – Εορτή της 3ης Οκτωβρίου

Ὁ  Ἅγιος Διονύσιος Ἱεροµάρτυρας, ὁ Ἀρεοπαγίτης

Ἦταν διάσηµος ἀθηναῖος, φιλοσοφικότατος νοῦς καὶ µέλος τοῦ ἀνωτάτου δικαστηρίου.

Προσῆλθε στὸ χριστιανισµὸ τὸν πρῶτο αἰῶνα, διὰ τοῦ Ἀποστόλου Παύλου (Πράξ. ιζ´ 34).

Μαρτύρησε στὰ χρόνια τοῦ αὐτοκράτορα Δοµετιανοῦ (81-96 µ.Χ.).

Στὸ Διονύσιο ἀποδίδονται καὶ ἀρκετὰ θεολογικὰ συγγράµµατα, ἀπὸ τὰ ὁποῖα παραθέτουµε σὲ µετάφραση ὁρισµένα λόγια του, σχετικὰ µὲ τὴν Ἁγιότητα, τὴν Βασιλεία καὶ τὴν Κυριότητα τοῦ Θεοῦ:

« Ἁγιότητα, λοιπόν, εἶναι κατὰ τὴν γνώµη µας ἡ καθαρότητα ἡ ἀσηµάδευτη ἀπὸ ὁποιοδήποτε µίασµα, ἡ πλήρης καὶ ὁλότελα ἄσπιλη. Βασιλεία εἶναι ἡ

τακτοποίηση κάθε ὁρίου, κάθε τάξης, κανονισµοῦ, κατάστασης. Κυριότητα δὲν εἶναι µόνο ἡ ὑπεροχὴ πάνω στοὺς χειρότερους, ἀλλὰ καὶ ἡ συνολικὴ τῶν καλῶν καὶ ἀγαθῶν καὶ πλήρης ὁλοκτησία, καθὼς καὶ ἡ ἀληθινὴ καὶ ἀµετάβλητη βεβαιότητα.

Γι᾿ αὐτὸ καὶ ἡ κυριότητα ἐτυµολογεῖται ἀπὸ τὸ «κῦρος» καὶ τὸ «κύριο» καὶ τὸ «κυριεύον».

Θεότητα εἶναι ἡ πρόνοια ποὺ θεᾶται τὰ πάντα καὶ µὲ τέλεια ἀγαθότητα «περιθέει» (περιέχει) καὶ συνέχει τὰ πάντα, τὰ γεµίζει µὲ τὸν ἑαυτό της καὶ ὑπερέχει ἀπὸ ὅλα ὅσα ἀπολαµβάνουν τὰ δῶρα τῆς προνοίας της». 
(Περισσότερες καὶ πιὸ συγκεκριµένες ἱστορικὲς πληροφορίες γιὰ τὴ ζωὴ τοῦ Ἁγίου Διονυσίου δὲν ἔχουµε πλὴν αὐτῶν τῶν λίγων ποὺ προαναφέραµε.

Τὰ ὑπόλοιπα ποὺ ἀναφέρουν ὁρισµένοι Συναξαριστὲς ἀνήκουν στὰ πλαίσια τῆς παραδόσεως καὶ µόνο).

ΑΓΊΑ ΔΆΜΑΡΙΣ Η ΑΘΗΝΑΊΑ ― Εορτή της 2ας Οκτωβρίου

Η Αγία Δάμαρις είναι η πρώτη Αθηναία, που μαζί με τον άγιο Διονύσιο Αρεοπαγίτη (βλέπε 3 Οκτωβρίου) πίστεψαν στο κήρυγμα του Αποστόλου Παύλου το 52 μ.Χ.

Το όνομά της αναφέρεται στις Πράξεις των Αποστόλων: «Τινὲς δὲ ἄνδρες κολληθέντες αὐτῷ ἐπίστευσαν, ἐν οἷς καὶ Διονύσιος ὁ Ἀρεοπαγίτης καὶ γυνὴ ὀνόματι Δάμαρις καὶ ἕτεροι σὺν αὐτοῖς». (Πράξ. ιζ΄ 34).

Το γεγονός ότι αναφέρεται ονομαστικά από τον Ευαγγελιστή Λουκά στις Πράξεις του υποδεικνύει ότι πρόκειται για αξιόλογη προσωπικότητα και για γυναίκα από ευγενή οικογένεια και με υψηλή κοινωνική θέση.

Είναι γεγονός ότι η χριστιανική κοινότητα των Αθηνών, αρχικά τουλάχιστον, στα χρόνια του Αποστόλου Παύλου, μόλις και διατηρούνταν ανάμεσα στον ειδωλολατρικό κόσμο των Αθηνών. Και είναι και πάλι γεγονός ότι ο Απόστολος Παύλος ουδέποτε επισκέφτηκε ξανά την Εκκλησία των Αθηνών. Ωστόσο η Εκκλησία με επίσκοπο το Διονύσιο τον Αρεοπαγίτη, τον όποιο κατέστησε ο ίδιος ο Παύλος, εξακολουθούσε να υπάρχει και με τον καιρό να αναπτύσσεται. Σ' αυτόν συνέβαλε και η Δάμαρις.

Ήταν μια ιεραποστολική ψυχή η Αθηναία αυτή γυναίκα. Και ασκούσε την ιερή αυτή διακονία παντού, ιδιαίτερα ανάμεσα στον γυναικείο κόσμο. Και την ασκούσε με αμείωτο ζήλο και παλμό. Μαθήτρια του Αποστόλου Παύλου η Δάμαρις, μοχθούσε καθημερινά, όπως και ο Διδάσκαλος της, κηρύττοντας με όποιο τρόπο μπορούσε το ευαγγέλιο του Χριστού. Εξάλλου είναι σχεδόν βέβαιο ότι κάθε φορά που ο μεγάλος Απόστολος επισκεπτόταν την Εκκλησία της Κορίνθου, εκείνη πήγαινε σε συνάντησή του, για να γυρίζει στην Αθήνα πιο δυνατή και πιο φλογερή στην διακονία της.

Ακολουθία της συνέγραψε ο υμνογράφος πατήρ Γεράσιμος Μικραγιαννανίτης.

ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΚΥΠΡΙΑΝΟΣ ΚΑΙ ΙΟΥΣΤΙΝΗ – Εορτή της 2ας Οκτωβρίου

Ὁ Ἅγιος Κυπριανὸς ὁ Ἱεροµάρτυρας καὶ Ἰουστίνη ἡ Παρθένος  

Ἦταν εὐγενὴς πλούσιος καὶ φιλόσοφος ἀπὸ τὴν Καρχηδόνα τῆς Λιβύης, στὰ χρόνια τοῦ αὐτοκράτορα Δεκίου.

Στὴν Ἀντιόχεια, ἐξασκοῦσε ἄριστα τὴν µαγικὴ τέχνη. Κάποτε ὅµως, ἕνας εἰδωλολάτρης, ὁ Ἀγλαΐδας ἐρωτεύθηκε µία παρθένο κόρη, τὴν Ἰοῦστα.

Ἀλλὰ ἐπειδὴ ἡ χριστιανὴ κόρη δὲν ἀνταποκρινόταν στὶς ἁµαρτωλές του προτάσεις, αὐτὸς κατέφυγε στὸ µάγο Κυπριανό.

Μπροστὰ στὴ χριστιανικὴ σταθερότητα τῆς Ἴουστας, «µαγικῆς ἐµπαίγµατα κατέκειτο τέχνης, καὶ τῆς ἐπὶ φρονήσει ἀλαζονείας ἔλεγχος ἐφύβριστος».

Οἱ ἀπάτες, δηλαδή, τῆς µαγικῆς τέχνης τοῦ µάγου εἶχαν πέσει κάτω, ἀνίκανες νὰ κάνουν κακὸ στὴ χριστιανὴ κόρη.

Καὶ ἡ ἀλαζονεία τοῦ Κυπριανοῦ γιὰ τὴν µαγική του σοφία ἀποδείχθηκε γελοία.

Τότε, µπροστὰ στὸν ἐπίσκοπο Ἄνθιµο, ἔκαψε τὰ µαγικά του βιβλία καὶ βαπτίσθηκε χριστιανός.

Κατόπιν, ἔγινε ἱερέας καὶ ἀργότερα ἐπίσκοπος Καρχηδόνας.

Τὴ δὲ Ἰοῦστα χειροτόνησε διακόνισσα καὶ τὴν µετονόµασε σὲ Ἰουστίνη.

Στὴ διακονία τῆς Ἐκκλησίας, ὁ Κυπριανὸς ἔδειξε µεγάλο ἀποστολικὸ ζῆλο καὶ γι᾿ αὐτὸ ἐξορίστηκε ἀπὸ τὸ Δέκιο, µαζὶ µὲ τὴν Ἰουστίνη, στὴ Νικοµήδεια.

Ἐκεῖ ὁ ἡγεµόνας Κλαύδιος ἀποκεφάλισε τὸν Κυπριανὸ καὶ τὴν Ἰουστίνη.

Τὰ τίµια λείψανά τους οἱ χριστιανοὶ τὰ µετάφεραν στὴ Ῥώµη καὶ τὰ ἔθαψαν µὲ τιµὲς στὸν ἐπισηµότερο λόφο τῆς πόλης.

Ὁ δὲ Μιχαὴλ Ί. Γαλανός, στὸ ἔργο του «Οἱ Βίοι τῶν Ἁγίων» ἔχει διαφοροποιηµένο τὸν βίο τοῦ Ἁγίου Κυπριανοῦ, καὶ θεωρεῖ ἱστορικὲς ἀνακρίβειες ὅλα τὰ περὶ µαγείας, ποὺ ἀναφέρονται γιὰ τὸ πρόσωπο τοῦ συγκεκριµένου Ἁγίου.

Ὁ Ὅσιος Ῥωµανὸς ὁ µελῳδὸς ὁ ποιητὴς τῶν Κοντακίων – Εορτή της 1ης Οκτωβρίου

Ὁ Ὅσιος Ῥωµανὸς ὁ µελῳδὸς ὁ ποιητὴς τῶν Κοντακίων

Ὁ Γερµανὸς Κρουµβάχερ, πλέκει ἄξιο τὸ ἐγκώµιο τοῦ Ῥωµανοῦ. 

Ἡ κριτική, λέει, ἀνακήρυξε τὸν Ῥωµανὸ σὰν τὸν µεγαλύτερο ποιητὴ τοῦ Βυζαντινοῦ αἰῶνα, ἀληθινὸ Πίνδαρο αὐτοῦ. 

Κατεῖχε ἀνεξάντλητο πλοῦτο ἰδεῶν, ἀνυπέρβλητη πλαστικότητα φράσεως, µεστὴ καὶ δυνατὴ γλῶσσα, θησαυρὸ ἁρµονίας ποικίλων καὶ καλλιτεχνικῶν ῥυθµῶν. 

Δυστυχῶς, οἱ βιογραφικὲς πληροφορίες γιὰ τὸν Ῥωµανὸ εἶναι λιγοστές. 

Ἔζησε τὸν 6ο µ.Χ. αἰῶνα ἐπὶ βασιλέως Ἀναστασίου τοῦ Α´, καὶ ἄλλοι λένε τὸν 8ο αἰῶνα ἐπὶ Ἀναστασίου τοῦ Β´. 

Στὴν ἀρχὴ ἦταν διάκονος στὴν Ἐκκλησία τῆς Βηρυτοῦ. Ἀπὸ κεῖ πῆγε στὴν Κωνσταντινούπολη, ὅπου διέµενε στὰ κελιὰ τοῦ ναοῦ τῆς Θεοτόκου, ποὺ ἔκτισε κάποιος εὐσεβὴς χριστιανὸς ὀνόµατι Κῦρος. 

Σύµφωνα µὲ κάποια διήγηση, ὁ Ῥωµανὸς εἶχε µέτρια µόρφωση καὶ τὸ ποιητικό του τάλαντο ἦταν ἄγνωστο ἀκόµα καὶ σ᾿ αὐτὸν τὸν ἴδιο. 

Παρακολουθοῦσε ὅµως τακτικὰ τὶς κατανυκτικὲς ὁλονυκτίες στὸν ναὸ τῆς Παναγίας τῶν Βλαχερνῶν. 

Σὲ µία ἀπ᾿ αὐτὲς λοιπόν, γιορτὴ τῶν Χριστουγέννων, ἡ ψυχή του γέµισε τόση θερµὴ καὶ ἰσχυρὴ κατάνυξη, ὥστε ὅταν γύρισε στὸ κελί του, εἶδε σὲ ὄνειρο τὴν Θεοτόκο νὰ τοῦ δίνει ἕνα τόµο χαρτὶ γιὰ νὰ τὸν φάει. 

Ὁ Ῥωµανὸς ξύπνησε καὶ γεµάτος θεία ἔµπνευση συνέθεσε τὴν ἀθάνατη ᾠδὴ στὴ γέννηση τοῦ Χριστοῦ: «Ἡ παρθένος σήµερον τὸν ὑπερούσιον τίκτει». 

Ἀπὸ τὴν στιγµὴ ἐκείνη, ἡ ποιητικὴ αὐτὴ ἐπιφοίτηση παρέµεινε διαρκὴς καὶ πλούσια στὴ φαντασία καὶ τὴν καρδιὰ τοῦ Ῥωµανοῦ, ποὺ ἀναδείχτηκε ὁ γονιµότερος καὶ ἔξοχοτερος τῶν µελῳδῶν τῆς Ἐκκλησίας.

Σύλληψις τοῦ Τιµίου Προδρόµου καὶ Βαπτιστοῦ Ἰωάννου

Ἔτσι προφήτευσε ὁ προφήτης Ἡσαΐας γιὰ τὸν Πρόδροµο τοῦ Κυρίου, Ἰωάννη: 

«Φωνὴ βοῶντος ἐν τῇ ἐρήµῳ, ἑτοιµάσατε τὴν ὀδὸν Κυρίου, εὐθείας ποιεῖτε τὰς τρίβους αὐτοῦ». 

Δηλαδή, φωνὴ ἀνθρώπου, ποὺ φωνάζει στὴν ἔρηµο καὶ λέει: Ἑτοιµάστε τὸ δρόµο, ἀπ᾿ ὅπου θὰ ἔλθει ὁ Κύριος σὲ σᾶς. 

Κάνετε ἴσιους καὶ ὁµαλοὺς τοὺς δρόµους, ἀπὸ τοὺς ὁποίους θὰ περάσει. 

Ξεριζῶστε, δηλαδή, ἀπὸ τὶς ψυχές σας τὰ ἀγκάθια τῶν ἁµαρτωλῶν παθῶν καὶ ρίξτε µακριὰ τὰ λιθάρια τοῦ ἐγωισµοῦ καὶ τῆς πώρωσης καὶ καθαρίστε µὲ µετάνοια τὸ ἐσωτερικό σας, γιὰ νὰ δεχθεῖ τὸν Κύριο. 

Ἡ φωνὴ αὐτή, ποὺ ἦταν ὁ Ἰωάννης, γεννήθηκε µὲ θαυµαστὸ τρόπο. 

Ὁ πατέρας του Ζαχαρίας ἦταν ἱερέας. 

Τὴν ὥρα τοῦ θυµιάµατος µέσα στὸ θυσιαστήριο, εἶδε ἄγγελο Κυρίου, ποὺ τοῦ ἀνήγγειλε, ὅτι θὰ ἀποκτοῦσε γιὸ καὶ θὰ ὀνοµαζόταν Ἰωάννης. 

Ὁ Ζαχαρίας σκίρτησε ἀπὸ χαρά, ἀλλὰ δυσπίστησε. 

Ἡ γυναῖκα του ἦταν στεῖρα καὶ γριά, πῶς θὰ γινόταν αὐτὸ ποῦ ἄκουγε; 

Τότε ὁ ἄγγελος τοῦ εἶπε ὅτι γιὰ νὰ τιµωρηθεῖ ἡ δυσπιστία του, µέχρι νὰ πραγµατοποιηθεῖ ἡ βουλὴ τοῦ Θεοῦ, αὐτὸς θὰ ἔµενε κωφάλαλος. 

Πράγµατι, ἡ Ἐλισάβετ συνέλαβε, καὶ µετὰ ἐννιὰ µῆνες ἔκανε γιό. 

Μετὰ ὀκτὼ ἡµέρες, στὴν περιτοµὴ τοῦ παιδιοῦ, οἱ συγγενεῖς θέλησαν νὰ τοῦ δώσουν τὸ ὄνοµα τοῦ πατέρα του, Ζαχαρία. 

Ὅµως, ὁ Ζαχαρίας, ἔγραψε ἐπάνω σὲ πινακίδιο τὸ ὄνοµα Ἰωάννης. 

Ἀµέσως δέ, λύθηκε ἡ γλῶσσα του, καὶ ἡ χαρὰ γιὰ ὅλους ἦταν µεγάλη.

ΟΙ ΆΓΙΕΣ ΣΟΦΊΑ, ΠΊΣΤΗ, ΕΛΠΊΔΑ ΚΑΙ ΑΓΆΠΗ – Εορτή της 17ης Σεπτεμβρίου.

Οἱ Ἁγίες Σοφία, Πίστη, Ἐλπίδα καὶ Ἀγάπη

Μαρτύρησαν στὰ χρόνια τοῦ αὐτοκράτορα Ἀδριανοῦ (117-138).

Ἡ µητέρα Σοφία, τίµια καὶ θεοσεβὴς γυναῖκα, γρήγορα χήρεψε, καὶ µὲ τὶς τρεῖς κόρες της ἦλθε στὴ Ρώµη.

Ἐκεῖ συνελήφθησαν, διότι καταγγέλθηκαν σὰν φηµισµένες χριστιανές.

Ἀφοῦ ἀποµόνωσαν τὴν µητέρα, ἄρχισαν νὰ ἀνακρίνουν τὶς κόρες.

Πρώτη παρουσιάστηκε στὸ Βασιλιὰ ἡ δωδεκάχρονη Πίστη.

Τῆς πρότεινε νὰ ἀρνηθεῖ τὸ Χριστὸ καὶ θὰ τῆς χορηγοῦσε τὰ πάντα, γιὰ νὰ ζήσει εὐτυχισµένη ζωή.

Τὰ λόγια της Ἁγίας Γραφῆς ἀποτέλεσαν δυναµικὴ ἀπάντηση τῆς Πίστης:

«Ἐν πίστει ζῶ, τὴν τοῦ υἱοῦ τοῦ Θεοῦ τοῦ ἀγαπήσαντός µε καὶ παραδόντος ἑαυτὸν ὑπὲρ ἐµοῦ».

Δηλαδή, ζῶ ἐµπνεόµενη ἀπὸ τὴν πίστη µου στὸ Χριστό, ποὺ µὲ ἀγάπησε καὶ ἔδωσε τὸν ἑαυτό Του γιὰ τὴν σωτηρία µου.

Τότε, µετὰ ἀπὸ φρικτὰ βασανιστήρια, τὴν ἀποκεφάλισαν.

Ἐπίσης µὲ τὰ λόγια της Ἁγίας Γραφῆς, ἀπάντησε καὶ ἡ δεκάχρονη Ἐλπίδα, ὅταν τὴν ρώτησαν ἂν ἀξίζει νὰ ὑποβληθεῖ σὲ τέτοια βασανιστήρια.

Ναί, ἀξίζει, εἶπε, διότι «ἠλπίκαµεν ἐπὶ Θεῷ ζώντι, ὃς ἐστὶ σωτὴρ πάντων ἀνθρώπων, µάλιστα πιστῶν». Δηλαδή, ἔχουµε στηρίξει τὶς ἐλπίδες µας στὸ ζωντανὸ Θεό, ποὺ εἶναι σωτὴρ ὅλων τῶν ἀνθρώπων, καὶ πρὸ πάντων τῶν πιστῶν.

Ἀµέσως τότε καὶ αὐτὴ ἀποκεφαλίστηκε.

Ἀλλὰ δὲν ὑστέρησε σὲ ἀπάντηση καὶ ἡ ἐννιάχρονη Ἀγάπη.

Εἶπε ὅτι ἡ ὕπαρξή της εἶναι στραµµένη «εἰς τὴν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ καὶ εἰς τὴν ὑποµονὴ τοῦ Χριστοῦ». Βέβαια, δὲν ἄργησαν νὰ ἀποκεφαλίσουν καὶ αὐτή.

Ὁ δὲ Κύριος, µετὰ τρεῖς µέρες, παρέλαβε καὶ τὴν µητέρα τους.